Khi nào nên tầm soát ung thư gan

BVK - Vượt qua ung thư phổi, ung thư gan trở thành bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới nước ta. Do phát hiện muộn, nên tỷ lệ tử vong rất cao trong khi bệnh không khó phát hiện.

Việt Nam nằm trong khu vực có tỷ lệ mắc ung thư gan cao nhất thế giới, bệnh có xu hướng gia tăng. Theo GLOBOCAN 2020, với 26.418 ca mắc mới, ung thư gan vượt qua ung thư phổi (26.262 ca) trở thành bệnh ung thư phổ biến nhất ở nước ta.

Trong khi đó, ung thư gan chữa được nếu phát hiện sớm. Có rất nhiều cách chữa trị như phẫu thuật cắt bỏ phần gan có khối u, ghép gan, nút mạch gan bằng hóa chất, xạ trị, hóa trị...

Triệu chứng và cách phát hiện sớm ung thư gan

Ở giai đoạn sớm của ung thư có thể gặp các triệu chứng của viêm gan mạn tính hoặc xơ gan tiến triển:

• Chán ăn
• Đau, nặng tức vùng hạ sườn phải (HSP)
• Trướng bụng.
• Vàng da, củng mạc mắt, …

Trong giai đoạn muộn hơn của ung thư gan, các triệu chứng trên rõ ràng hơn, hoặc xuất hiện thêm các biến chứng của bệnh:

• Sụt cân.
• Buồn nôn, nôn.
• Mệt mỏi.
• Chán ăn.
• Trướng bụng.
• Đau, nặng tức vùng HSP.
• Ngứa.
• Vàng da, củng mạc mắt.
• Đi ngoài phân trắng/bạc màu.

Nên đi khám tầm soát phát hiện ung thư gan

Giai đoạn sớm của bệnh thường không có dấu hiệu, người bệnh thường ít chú ý. Tuy nhiên, bệnh không khó phát hiện. Cách đơn giản, không độc hại là tầm soát bằng siêu âm gan ít nhất mỗi 6 tháng/lần đối với người từ 50 tuổi trở lên, đặc biệt là những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao (xơ gan, viêm gan mạn do rượu, viêm gan virus B, C, …). Các bác sĩ có thể phát hiện được các khối u tương đối nhỏ. 

Khi nghi ngờ có ung thư gan, bác sĩ sẽ yêu cầu thêm những xét nghiệm, thăm dò để chẩn đoán như xét nghiệm máu, chụp cắt lớp vi tính đa dãy có tiêm thuốc cản quang, sinh thiết gan…

Để giảm tỉ lệ mắc và tử vong do căn bệnh này cần làm tốt công tác dự phòng, công tác dự phòng có nghĩa là loại bỏ các yếu tố nguy cơ gây ung thư gan, hàng đầu là chương trình tiêm chủng để dự phòng lây nhiễm viêm gan B và C, sau đó là cũng hạn chế sử dụng rượu bia, có các luật hạn chế uống rượu bia. Duy trì lối sống vận động lành lạnh, ăn uống lành mạnh, duy trì cân nặng hợp lý.

Thứ 2 là cần tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân về việc thực hiện tầm soát sàng lọc phát hiến sớm ung thư, để người dân có thói quen đi khám sức khỏe định kỳ, phát hiện sớm, những người có nguy cơ cao như hay sử dụng rượu bia, làm việc trong môi trường nhiều khói bụi, ... càng nên đi tầm soát sớm hơn 06 tháng/lần bằng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh, thăm khám tại các cơ sở chuyên khoa. Cuối cùng là điều trị, giảm tỉ lệ tử vong do bệnh, kéo dài thời gian sống thêm, nghiên cứu, đầu tư thêm vào thuốc điều trị, trang thiết bị, cải tiến kỹ thuật trong điều trị ung thư gan.