22/12/2018 10:12
BVK - Ung thư thanh quản là bệnh lý ác tính, bắt nguồn từ thanh quản - cơ quan nằm giữa hạ họng (đáy lưỡi) và thực quản/ khí quản, là một phần của cơ quan hô hấp. Ung thư thanh quản hay gặp ở tuổi ngoài 40 và phổ biến hơn ở nam giới. Ung thư thanh quản là một căn bệnh nguy hiểm và thường diễn biến âm thần rất khó nhận biết. Do vậy thường phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn cuối. Một số phương pháp điều trị ung thư thanh quản gồm phẫu thuật, xạ trị, hóa trị.
Nguyên nhân gây bệnh theo thứ tự nguy hiểm
Về mặt y học, ung thư thanh quản là các khối u ác tính xuất phát từ nội thanh quản (gồm 3 tầng) hoặc ở vùng bờ thành của thanh quản. Khi khối u lan rộng vào hạ họng thì còn được gọi là ung thư thanh quản hạ họng.
Các nguyên nhân quan trọng theo thứ tự như sau: thuốc lá, rượu (sự phối hợp giữa rượu và thuốc lá có nguy cơ cao hơn), yếu tố nghề nghiệp (làm việc trong nhà máy hóa chất, mỏ có Nikel, Amiante, chrome...), đã bị tia xạ vùng trước cổ, nhiễm khuẩn vùng răng miệng, tai mũi họng dai dẳng, thiếu dinh dưỡng, vitamine, viêm thanh quản mạn tính, tình trạng sừng hóa (kératore), bạch sản (leucoplasie), u nhú (papillome) của dây thanh được coi là tình trạng tiền ung thư.
Phẫu thuật:
Điều trị phẫu thuật là biện pháp nhằm lấy bỏ khối u, cách thức phẫu thuật chủ yếu dựa vào kích thước và vị trí khối u. Có nhiều loại phẫu thuật ung thư hạ họng thanh quản:
Cắt toàn bộ thanh quản.
Cắt một phần thanh quản:
Cắt thanh quản trên thanh môn: là phẫu thuật lấy bỏ phần trên thanh quản và vùng thượng thanh môn.
Cắt dây thanh âm: lấy bỏ một hoặc hai dây thanh âm
Đôi khi bác sĩ cũng loại bỏ những khối hạch vùng cổ. Phương pháp này được gọi là nạo vét hạch. Sau phẫu thuật một số bệnh nhân có thể cần một ống nuôi dưỡng tạm thời.
Xạ trị
Xạ trị là biện pháp sử dụng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Tia X tấn công vào khối u và tổ chức xung quanh. Đây là biện pháp điều trị tại chỗ và chỉ ảnh hưởng tới các tế bào trong trường chiếu. Ung thư thanh quản có thể điều trị bằng xạ trị đơn thuần hay kết hợp phẫu thuật hoặc hoá chất.
Xạ trị đơn thuần: Điều trị cho các khối u nhỏ hoặc các bệnh nhân không có khả năng phẫu thuật.
Xạ trị kết hợp phẫu thuật: Xạ trị được sử dụng để cô lập khối u trước phẫu thuật hoặc tiêu diệt tế bào ung thư còn sót sau phẫu thuật. Với những khối u tái phát sau phẫu thuật thường được điều trị tia xạ.
Xạ trị kết hợp hoá chất: Xạ trị có thể điều trị trước trong hoặc sau điều trị hoá chất.
Sau tia xạ có nhiều bệnh nhân cần được nuôi dưỡng tạm thời bằng ống thông dạ dày.
Hóa trị
Hoá trị liệu ung thư là việc sử dụng các thuốc diệt tế bào ung thư. Các bác sỹ có thể điều trị một hoặc nhiều loại thuốc kết hợp. Có nhiều cách sử dụng hoá chất trong ung thư thanh quản:
Trước phẫu thuật hoặc xạ trị: Trong một vài trường hợp, các thuốc được đưa vào với mục đích làm lỏng các khối u kích thước lớn trước phẫu thuật hoặc xạ trị.
Sau phẫu thuật và xạ trị: Hoá chất có thể được sử dụng để tiêu diệt nốt các tế bào ung thư còn sót lại. Hoá chất cũng được sử dụng cho các khối u đã lan tràn.
Thay thế phẫu thuật: Hoá chất có thể được sử dụng cùng với xạ trị mà không phẫu thuật. Lúc này thanh quản không bị cắt bỏ và giọng nói vẫn được giữ nguyên.
Điều trị ung thư thanh quản đạt hiệu quả cao nhất khi bệnh phát hiện ở giai đoạn sớm. Khi thấy xuất hiện các triệu chứng dưới đây, bạn cần đi thăm khám ngay:
- Rối loạn giọng nói: giọng khàn, cứng, dai dẳng kéo dài và tăng dần.
- Ho khan, rồi ho khạc đờm nhầy lẫn máu
- Đau vùng cổ, trước thanh quản, có thể đau lan lên tai
- Khó chịu ở họng, cảm giác như có dị vật
- Khó thở thanh quản: khi khối u lan rộng che lấp lòng thanh quản
- Rối loạn về nuốt: có khi khối u lan ra ngoài thanh quản đến hạ họng gây ra nuốt vướng, nghẹn, đau, nuốt tắc.
Thành công của điều trị ung thư thanh quản phụ thuộc vào giai đoạn của khối u. Ở giai đoạn sớm các bác sĩ có thể sử dụng phẫu thuật cắt dây thanh, vẫn có thể bảo tồn giọng nói. Khi đến giai đoạn muộn, phải cắt thanh quản bán phần, hoặc cắt thanh quản toàn phần, kèm theo phẫu thuật nạo vét hạch cổ. Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần được tia xạ hậu phẫu và điều trị hoá chất phối hợp, kèm theo nâng cao thể trạng và tình trạng miễn dịch chung. Để phục hồi giọng nói sau cắt bỏ thanh quản toàn phần có 3 phương pháp: lắp van phát âm khí thực quản, tập nói giọng thực quản và dùng dụng cụ thanh quản điện.
Về tiên lượng của bệnh ung thư thanh quản phụ thuộc vào giai đoạn của bệnh và việc chọn lựa phương pháp điều trị đúng, triệt để. Ung thư thanh quản là một trong các bệnh lý ung thư vùng tai mũi họng có thể mổ cắt bỏ được triệt để và có thể phục hồi phát âm tốt, tiên lượng sống sau 5 năm trên 70%.