Nano vàng có thực sự hiệu quả trong điều trị ung thư?

BVK - Mỗi năm Việt Nam có hơn 126.000 ca mắc mới và 94.000 người tử vong vì ung thư. Phần lớn người bị bệnh ung thư đến khám và điều trị ở giai đoạn muộn nên việc điều trị càng khó khăn và tốn kém. Việc lựa chọn phương pháp điều trị ung thư là vấn đề mà gia đình và người bệnh quan tâm, đặc biệt là khi ngày càng có nhiều sản phẩm hỗ trợ cam kết khi sử dụng sẽ điều trị khỏi bệnh ung thư. 

Thời gian gần đây, nhiều thông tin xoay quanh sản phẩm "Nano vàng" với những quảng cáo điều trị khỏi hoàn toàn bệnh ung thư. Vậy nano vàng là sản phẩm như thế nào, được cấp phép sử dụng tại Việt Nam như một loại thuốc điều trị ung thư hay chưa..... hãy cùng chuyên gia bệnh viện K tìm hiểu về vấn đề này.

Hạt nano vàng là những hạt có kích thước từ 1nm đến 100 nm được sản xuất từ vàng nguyên chất. Vàng nguyên chất lại có tính trơ, rất khó bị đào thải ra khỏi cơ thể nên người uống nano vàng với một khối lượng lớn trong thời gian ngắn rất dễ dẫn đến ngộ độc, thậm chí tử vong.

Hạt nano vàng không tự phát huy hiệu quả điều trị khi sử dụng

Đến nay, hạt nano vàng được ứng dụng trong lĩnh vực y học như các thiết bị chẩn đoán và trong các nghiên cứu điều trị bệnh, trong đó có bệnh ung thư. Ngoài ứng dụng trong chẩn đoán hình ảnh để chẩn đoán bệnh ung thư thì hạt nano vàng kết hợp với yếu tố hướng đích (kháng thể nhắm trúng đích) đang là một hướng nghiên cứu tiềm năng trong điều trị ung thư. Công nghệ gắn hạt nano vàng với các phát ứng hóa học, với một kháng thể đơn dòng là một hợp chất hữu cơ đòi hỏi thực hiện với công nghệ rất cao. Hạt nano vàng gắn kháng thể đặc hiệu sẽ tìm đến đúng các tế bào ung thư có biểu hiện quá mức các biomarker (các tế bào bình thường không có hoặc biểu hiện rất thấp), do đó nồng độ hạt nano vàng tại khối u sẽ rất cao, tạo điều kiện cho điều trị bệnh mà tránh đi việc tích lũy không cần thiết và có thể là nguy hiểm trên mô lành, các cơ quan quan trọng của cơ thể như gan, thận, não…

Hạt nano vàng không tự phát huy hiệu quả điều trị mà cần tác động của một loại tia đặc biệt có bước sóng phù hợp làm nóng chúng, qua đó để tiêu diệt tế bào.

Nano vàng mới chỉ dừng ở mức độ nghiên cứu, thí nghiệm trên động vật, chưa được thực nghiệm trên cơ thể người. 

ThS.BS Đào Văn Tú, Phó trưởng khoa Điều trị theo yêu cầu cơ sở Quán Sứ, Bệnh viện K cho biết, hiện nay ở Việt Nam chưa có thuốc nào là nano vàng trong điều trị ung thư.

Theo Thạc sĩ Tú, hạt nano vàng được tổng hợp đầu tiên từ thế kỷ 19 và được nhà Vật lý Faraday nghiên cứu tổng hợp. Các hạt nano theo tiêu chuẩn của American Society for Téting and Materials (ASTM) là những hạt có kích thước giới hạn bởi nano từ 1 nm đến 100 nm được sản xuất từ vàng nguyên chất.

Vàng nguyên chất có tính trơ rất khó bị đào thải ra khỏi cơ thể, nên người uống nano vàng với một khối lượng lớn trong thời gian ngắn rất dễ dẫn đến ngộ độc, thậm chí tử vong.

Hạt nano vàng mới được thử nghiệm trong ống nghiệm và tiêm trên động vật, chưa có nghiên cứu trên người bệnh ung thư . Trong các nghiên cứu cũng ghi nhận độc tính của hạt nano vàng trên cơ thể động vật do đó chưa thể xác định được nano vàng là một liều điều trị hiệu quả. Để có thể đưa ra một phương pháp điều trị hay một loại thuốc mới cần có một quá trình nghiên cứu đúng tiêu chuẩn, đúng phương pháp, trải qua đầy đủ các bước, trong ống nghiệm, trên động vật, và trên người trước khi sử dụng. Nhưng phương pháp này trước khi được nghiên cứu trên người cần phải có các bằng chứng đầy đủ về tính hiệu quả, độc tính và liều dùng trên động vật, tất cả những bằng chứng này vẫn chưa được đưa ra một cách thuyết phục với hạt nano vàng tự do.

Tại Việt Nam, hiện nay Bộ Y tế chưa cấp phép nano vàng có trong danh mục thuốc điều trị ung thư. Hiệp hội thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ FDA và Cơ quan Quản lý dược phẩm Châu Âu EMA chưa cho phép thử nghiệm nano vàng trên người bệnh ung thư. Tại Việt Nam hạt nano vàng chưa kết hợp với kháng thể đặc hiệu nào hướng tới tế bào ung thư và hoàn toàn chưa có tên trong phác đồ điều trị ung thư được Bộ Y tế cấp phép. Việc sử dụng hạt nano vàng tự do để điều trị ung thư là không có cơ sở khoa học thuyết phục, tích lũy hạt nano vàng ở các cơ quan quan trọng của cơ thể có thể gây ra các độc tích cấp tính và mạn tính gây nguy hiểm đến sức khỏe người bệnh.

Với mức giá hàng chục triệu đồng cho một sản phẩm nano vàng "chưa được Bộ Y tế cấp phép là thuốc điều trị; chưa thử nghiệm trên cơ thể người....." thực sự là vấn đề cần cân nhắc trước khi người bệnh tin dùng. 

Bệnh viện K mong muốn người bệnh tin tưởng vào những phương pháp điều trị ung thư chính thống như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, điều trị trúng đích, điều trị sinh học, điều trị miễn dịch. Việc điều trị khỏi ung thư phụ thuộc nhiều vào từng loại ung thư cũng như giai đoạn của bệnh, nếu được chẩn đoán và điều trị sớm thì khả năng thành công càng cao. Hãy bảo vệ sức khỏe của mình bằng cách khám tầm soát phát hiện sớm ung thư.