3 thói quen đơn giản làm giảm nguy cơ ung thư phổi

BVK - Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO) thống kê cho thấy có 26,262 ca mắc mới trong nắm 2020. Ung thư phổi hiên đang xếp thứ 2 trong 5 ung thư phổ biến hàng đầu Việt nam. Chủ động phòng chống ung thư phổi kết hợp với những thói quen tốt giảm tỉ lệ mắc và tăng cơ hội sống sót cho những người mang căn bệnh này.

Nguyên nhân bệnh ung thư gan

• Xơ gan: Ung thư gan hay gặp trên nền gan xơ, chiếm tỷ lệ đến 80%. Các nguyên nhân có thể dẫn đến xơ gan gây ung thư hóa bao gồm xơ gan do rượu, xơ gan thứ phát do nhiễm virus viêm gan B, virus viêm gan C dẫn đến ung thư tế bào gan sau 20 – 40 năm, xơ gan do nhiễm sắt. Tuy nhiên vẫn có một tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B, C dù chưa có xơ gan vẫn bị ung thư gan.

• Dùng thuốc tránh thai kéo dài cũng có thể là nguyên nhân ung thư gan. Sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài tạo nên Adenoma (u tuyến) trong gan dễ tiến triển thành ung thư biểu mô tế bào gan.

• Chất Aflatoxin của nấm Aspergillus có mặt trong các loại thực phẩm như lạc, đỗ bị mốc cũng có thể là nguyên nhân gây ung thư gan.

Triệu chứng của ung thư gan

• Vàng da: là triệu chứng thường gặp nhất, thường bộc lộ rõ nhất khi tiếp xúc với ánh nắng. Vàng da là hậu quả của tình trạng tắc nghẽn đường mật gây ra bởi khối u. Muối mật trào ngược từ trong đường mật vào các xoang gan, đi vào máu và lắng đọng ở da. Vàng da thường kèm theo phân bạc màu và nước tiểu sẫm màu (như nước vối).

• Vàng mắt: biểu hiện ở củng mạc mắt có màu vàng sậm. Dấu hiệu này có thể xuất hiện trước hoặc đồng thời với vàng da.

• Ngứa: thường kèm với vàng da nhưng nhiều trường hợp lại xuất hiện trước khi có vàng da. Mức độ ngứa thường tăng lên về đêm và hầu như không đáp ứng với các thuốc điều trị da liễu. Ngứa là do acid mật lắng đọng ở da, kích thích các thụ thể thần kinh cảm giác.

• Gầy sút cân: khoảng 30-50% các trường hợp gầy sút cân tại thời điểm chẩn đoán. Đây là hậu quả của quá trình rối loạn tiêu hóa (chán ăn,ăn không tiêu, chướng bụng) do không có dịch mật được bài xuất xuống ruột.

• Đau bụng vùng gan: giai đoạn sớm thì thường đau mơ hồ, không rõ ràng. Khi đau bụng nhiều thì thường do các biến chứng của tắc mật.

Ngưng hút thuốc lá

Thuốc lá (bao gồm thuốc lá, xì gà, thuốc tẩu, lá thuốc dùng để hút, …) là nguyên nhân hàng đầu cho ung thư phổi và các bệnh liên quan tới phổi. Cách tốt nhất để phòng tránh ung thư phổi là nói không với thuốc lá. Người hút thuốc có thể giảm nguy cơ của không chỉ ung thư phổi mà còn nhiều các bệnh về phổi khác. Ngưng hút thuốc cũng giảm nguy cơ ung thư cho những người xung quanh. Tư vấn sử dụng các sản phẩm có chứa nicotine thay thế thuốc lá và các liệu pháp chống trầm cảm giúp người hút cai nghiện thuốc lá.

Ở người đã cai nghiện thuốc lá thành công, khả năng phòng ngừa ung thư phổi phụ thuộc thời lượng, lượng thuốc người đó hút trong quá khứ và thời lượng kể từ khi bỏ thuốc. Ở người bỏ thuốc 10 năm, nguy cơ ung thư giảm từ 30% - 50% so với người không bỏ thuốc.

Giảm thiểu tiếp xúc với các tác nhân trong môi trường làm việc

Tuân thủ các quy định về bảo hộ lao động, đảm bảo an toàn khỏi các chất gây ung thư như amiăng, asen, niken, và chromium, có thể giảm nguy cơ hình thành ung thư phổi. Ngoài ra, việc đeo khẩu trang khi tiếp xúc với môi trường không khí ô nhiễm, khói bụi cũng hạn chế các tác động có hại lên phổi và giảm nguy cơ gây ung thư.

Giảm thiểu tiếp xúc với khí Radon

Khí Radon là một khí có tính phóng xạ tự nhiên có nguồn gốc từ sự phân rã uranium trong đất đá. Radon thoát ra từ các vết rạn và lỗ trống rất nhỏ trong mặt đất, và khuếch tán vào trong không khí hoặc nguồn cấp nước. Khí này cũng có thể khuếch tán vào trong nhà qua các vết rạn trên sàn nhà, tường nhà và có thể tích tụ theo thời gian.

Theo các nghiên cứu khoa học cho thấy, sự tích tụ của khí Radon trong nhà có liên hệ với sự tăng số lượng ca mắc ung thư phổi mới và số tử vong do ung thư phổi. Ngoài ra, nguy cơ ung thư phổi cũng cao hơn ở những người hút thuốc tiếp xúc với Radon so với người không hút thuốc với khí này.

Nhà thông thoáng giúp giảm nồng độ khí Radon

Việc làm giảm lượng Radon trong không khí làm giảm nguy cơ ung thư phổi, đặc biệt là với đối tượng dễ mắc phải như người hút thuốc lá. Việc mở cửa sổ, tăng cường sự thông khí trong nhà hay bịt kín các khe hở dưới hầm góp phần làm giảm tác động của lượng khí.

Để phòng tránh cũng như phát hiện sớm ung thư phổi, hãy nói không với hút thuốc lá, thực hiện sàng lọc ung thư phổi bằng chụp cắt lớp vi tính đa dãy liều thấp đối với các trường hợp nguy cơ cao. Khi được chẩn đoán ung thư phổi, các bạn hãy bình tĩnh, đừng vội suy sụp bởi ung thư phổi không phải là án tử, còn rất nhiều phương án điều trị có thể giúp bạn. Đừng ngần ngại thảo luận với bác sĩ điều trị của bạn, luôn nhớ rằng: trong cuộc chiến chống ung thư thì người thầy thuốc và bệnh nhân là cùng một chiến tuyến, cùng nhau chiến đấu chống lại, chiến thắng bệnh tật!