CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ LIÊN QUAN ĐẾN HOOC-MÔN CỦA UNG THƯ VÚ

Các yếu tố di truyền rõ ràng có liên quan đến nguyên nhân gây bệnh ung thư vú, nhưng ở mức độ thấp hơn nhiều so với yếu tố môi trường.

 Nhận định dựa trên cơ sở đó là sự thay đổi vô cùng nhanh chóng trong tỉ lệ mới mắc của bệnh ung thư vú khi phụ nữ di cư từ nơi có tỉ lệ bệnh thấp (như Trung Quốc) sang nơi có tỉ lệ bệnh cao hơn (như Hoa Kỳ). Trong số các yếu tố nguy cơ về môi trường đã được xác định gồm nhiều yếu tố về kinh nguyệt và  sinh sản, bao gồm dậy thì sớm, không sinh con, sinh con lần đầu tiên khi đã lớn tuổi và mãn kinh muộn. Xét một cách tổng thể, các yếu tố này cho thấy vai trò quan trọng của estro- gen và progestogen nội sinh. Nghiên cứu đã phát hiện thấy rằng tình trạng béo phì sau mãn kinh, một số kiểu phân bố mỡ cơ thể nhất định và việc sử dụng nhiều đồ uống có cồn gây tác động đến nguy cơ ung thư vú; các yếu tố này cũng phản ảnh sự thay đổi về hóc môn. Chính vì hóc-môn nội sinh đóng vai trò quan trọng trong căn bệnh này, không có gì đáng ngạc nhiên khi hóc-môn  ngoại sinh cũng là một đề tài được nghiên cứu sâu rộng. Mặc dù thuốc tránh thai đường uống không có mối liên quan mạnh với nguy cơ ung thư vú, hooc-môn bổ sung hậu mãn kinh có liên quan đến sự gia tăng nguy cơ đặc biệt khi sử dụng kết hợp estrogen và progestin trong thời gian dài. Gần đây đã có những mối quan ngại về các hợp chất được gọi là “xenoestrongens” hoặc hợp chất có thể phá vỡ hệ thống nội tiết, gồm các loại thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ (như DDT hay dioxin). Những thay đổi trong hệ vi sinh vật cũng đã được đánh giá bởi chúng có thể làm thay đổi sự chuyển hóa estrogen. Việc đánh giá các yếu tố nguy cơ ung thư vú càng trở nên khó khăn hơn bởi bản thân ung thư vú là một bệnh lý phức tạp; có nhiều điểm khác biệt về nguyên nhân bệnh học giữa các nhóm bệnh ung thư vú khác nhau được phân loại theo các yếu tố  chỉ điểm về hóc –môn (như nhóm ung thư vú có thụ thể tiếp nhận estrogen hay nhóm ung thư vú không có thụ thể tiếp nhận hóc-môn). Mục tiêu cao nhất của các nghiên cứu dịch tễ học là xác định các yếu tố nguy cơ có thể được can thiệp một cách hiệu quả. Tuy nhiên, số lượng các yếu tố nguy cơ ung thư vú có thể can thiệp được hiện đang rất ít ỏi, do đó cũng cần tập trung vào các nỗ lực phòng ngừa thứ phát, dù có thể bị thách thức bởi các rào cản văn hóa và hạn chế về nguồn lực.

Louise Brinton - Giáo sư Đại học Vanderbilt, Hoa Kỳ.